रब्बी ज्वारी लागवड माहिती

जमीन
मध्यम ते भारी, पाण्याचा निचरा होणारी व पाणी साठवून ठेवणारी जमीन आवश्यक आहे. 

बियाणे निवड 

अ.नं.	उपयोग	वाण
१	कडबा उत्पादन	फुले चित्रा, मालदांडी, फुले यशोदा, CSV-22, परभणी ज्योती CSV-18, फुले वसुधा, RSV-1006
२.	कोरडवाहू, कमी पाणी / दुष्काळग्रस्त भागासाठी	फुले चित्रा, फुले माऊली, मालदांडी, सिलेक्शन-3, फुले अनुराधा
३.	रोग प्रतिकारशक्ती	फुले चित्रा, फुले माऊली, मालदांडी, फुले यशोदा, परभणी ज्योती, फुले वसुधा, RSV-1006, सिलेक्शन-3, फुले अनुराधा
४.	माझीशेती शिफारस	फुले चित्रा, मालदांडी

बीज प्रक्रिया

गंधक (३०० मेश) ४ ग्रॅम प्रति किलो आणि पेरणी थायोमेथोक्‍झाम (७० टक्के) ३ ग्रॅम प्रतिकिलो अशी बीजप्रक्रिया करावी.

पेरणी 
१ सप्टेंबर ते १५ ऑक्‍टोबरपर्यंत शेवटचा कालावधी (०१ ते १० ऑक्टोबर) सर्व बाजूने फायदेशीर ठरतो. 

खत व्यवस्थापन 
पेरणीपूर्वी ७५० किलो शेणखत अधिक २० किलो नत्र प्रति हेक्‍टरी द्यावे. 

अ.नं.	पिक	खत मात्रा
१	जिरायती ज्वारी	४० किलो नत्र, २० किलो स्फुरद पेरणी बरोबर
२.	बागायती ज्वारी	८० किलो नत्र, ४० किलो स्फुरद व ४० पालाश

यापैकी अर्धे नत्र व पूर्ण स्फुरद आणि पालाश पेरणीवेळेस व अर्धेनत्र ३५ ते ४० दिवसांनी पाण्याच्या पाळीबरोबर द्यावे.

पाणी व्यवस्थापन 

अ.नं.	पाणी	पिक स्थिती	दिवस
१	पहिले	जोमदार वाढीच्या अवस्थेत	पेरणी नंतर २५-३० दिवसांनी
२.	दुसरे	ज्वारी पोटरीत असताना	पेरणीनंतर ५० ते ५५ दिवसांनी
३.	तिसरे	ज्वारी फुलोऱ्यात असताना	पेरणीनंतर ७०-७५ दिवसांनी
४.	चौथे	कणसात दाणे भरताना	पेरणीनंतर ९० ते ९५ दिवसांनी

कीड-रोग नियंत्रण 

कणसावरील चिकटा

वातावरणातील थंडीचे प्रमाण वाढल्यास ज्वारीवर चिकट्याचा प्रादुर्भाव होऊन उत्पादनात मोठी घट होते.

रोगाची लक्षणे-

कणसाच्या फुलाच्या गुच्छांतुन मधासारखा चिकट द्रव स्त्रवून संपूर्ण कणीस काळे पडते. परागीकरण न केलेले मादी वाण संपूर्णपणे या रोगास बळी पडून दाणे भरण्यावर विपरीत परिणाम होतो.

रोगाचे नियंत्रण- 

◆ बांधावरील दुय्यम पोशिंदा वनस्पती (उदा. बहुवार्षिक गवत) नष्ट कराव्यात.

◆ पीक ५०% फुलोरावस्था सुरु झाल्यानंतर पंधरा दिवसांच्या अंतराने थायरम २ ग्रॅम किंवा कार्बेन्डाझिम १ ग्रॅम प्रतिलीटर पाण्यातून फवारावे. वरील फवारणी गरजेनुसार करावी.

आंतर / मिश्रपीक 

करडई या पिकाची माहितीसाठी येथे क्लिक करा. 

अधिक थंडीमुळे करडई चे चांगले उत्पादन होते. वातावरणातील या संतुलणाचा विचार केला तर रब्बी ज्वारी आणि करडई यांचे ४:४ किंवा ६:३ या प्रमाणात मिश्र पीक घ्यावे.